De term kiezelstrand verwijst naar een strand langs om het even welk water dat bestaat uit stenen, kiezels en andere kleine rotsen. Deze materialen, ook wel gordelroos genoemd, kunnen in grootte variëren van 2 tot 200 millimeter en kunnen ook worden gemengd met andere sedimenten, zoals zand of slib. Kiezelstranden worden vooral gekenmerkt door een steil profiel, wat betekent dat het binnenland hoger op het strand ligt dan het gedeelte van het strand langs het water. Deze stranden liggen langs een aantal geologische formaties, waaronder spitsen, barrière-eilanden en pocketstranden. Omdat de stenen en kiezelstenen waaruit deze stranden bestaan niet goed op elkaar passen, creëren ze een vrij poreuze omgeving. Deze grote poriën voorkomen dat het strand een aanzienlijke hoeveelheid water vasthoudt, hoewel ze ook verdamping in de onderliggende bodem voorkomen. Veel kiezelstranden zijn te vinden in Nieuw-Zeeland, Japan en het Verenigd Koninkrijk.
Hoe wordt een kiezelstrand gevormd?
Geologen hebben de vorming van vele kiezelstranden verbonden met gebieden over de hele wereld die tijdens het Pleistoceen-tijdperk aan glacatie zijn blootgesteld. Deze gebieden hebben de neiging zich op hogere breedtegraden te bevinden, en gletsjers brachten stenen en kiezels met zich mee die op de kusten werden afgezet. Soms worden de rotsen en kiezels op kiezelstranden afgezet door rivieren die leeglopen in de oceaan. Bovendien kunnen kiezelstranden worden gevormd door intense golfactiviteit die grote stukken rots die zich verder landinwaarts bevinden erodeert. In de loop van de tijd voert voortgezette golfactiviteit deze grote stukken bezinksel naar de kusten, waarbij de grootste stukken verder van het water en op grotere hoogten worden afgezet. De samenstelling van deze stranden werkt om de kracht van het getij te verminderen wanneer het terug de oceaan in gaat.
Ecologie van kiezelstranden
De ongastvrije omgeving van kiezelstranden bevordert geen significante plantengroei. Dit gebrek aan vegetatie is grotendeels te wijten aan de constante beweging van de bovenste laag van gordelroos en het ontbreken van permanente bovengrond. Zonder bovengrond en een stabiele bodem kunnen zaden niet rooten op een kiezelstrand. Er zijn echter enkele uitzonderingen ontdekt. Het kiezelstrand van Culbin in Europa is zo'n voorbeeld vanwege de aanwezigheid van heestersoorten. Een paar andere plantensoorten zijn ook te vinden in kiezelstranden, waaronder zeekool, zeekomkommer en zeebiet. Elk van deze planten is bestand tegen de hoge concentratie zout in het water langs kiezelstranden. Andere veel voorkomende kiezelstrandplanten zijn korstmossen, die meestal langs de grootste rotsen op de hoogste hoogten van deze stranden groeien, waar de rotsen niet vaak worden bewogen door sterke golven. Een aantal kleine diersoorten bewonen deze met korstmos bedekte rotsen. Mieren, bijen en motten zijn meestal de meest waargenomen. Bovendien vertrouwen verschillende bedreigde soorten op deze habitats.
Bedreigingen voor kiezelstranden
Een van de grootste bedreigingen voor het milieu van kiezelstranden is het steeds groter wordende zeeniveau. Hogere en sterkere golven dreigen deze stranden te eroderen, waardoor oceaanwater verder landinwaarts kan bewegen. De korstmossen die deze rotsen bedekken, betekenen dat deze stranden vatbaarder zijn voor erosie vanwege de ondiepe wortels van de planten die groeien op kiezelstranden.
