Brain drain is de informele terminologie die wordt gebruikt om menselijke kapitaalvlucht te beschrijven, of het verlies van hoogopgeleide of geschoolde personen uit een bepaalde geografische regio, organisatie of industrie. Over het algemeen verwijst braindrain naar emigratie uit geografische regio's. Het wordt als een sociaal en economisch probleem beschouwd omdat het een gebied met laaggeschoolde en ondergeschoolde arbeidskrachten verlaat, hoewel het ook enkele positieve effecten heeft. Dit artikel gaat dieper in op de oorzaken, effecten en soorten hersendrain die over de hele wereld voorkomen.
Oorzaken van braindrain
Wat veroorzaakt een groot aantal getalenteerde en goed opgeleide mensen om een bepaald land, regio of stad te verlaten? Het antwoord hangt af van verschillende factoren, afhankelijk van waar de braindrain zich voordoet. Over het algemeen zijn de factoren die bijdragen aan dit fenomeen in de eerste plaats verdeeld in twee categorieën: push-factoren en pull-factoren.
Een van de belangrijkste redenen dat hooggeschoolde en goed opgeleide mensen besluiten hun geboorteplaats te verlaten, heeft te maken met de minder dan wenselijke levensomstandigheden daar. Dit deel van de beroepsbevolking heeft de neiging te vertrekken vanwege hoge werkloosheidscijfers, economische crisis, laag gemiddeld salaris, politieke instabiliteit, mensenrechtenschendingen en gebrek aan persoonlijke vrijheid. Deze factoren worden als pushfactoren beschouwd omdat ze mensen effectief uit hun huizen duwen, waardoor ze gedwongen worden om elders naar betere kansen te zoeken.
Hersenafvoerkanentrekkingsfactoren zijn in wezen het tegenovergestelde van push-factoren. Dit zijn de situaties die worden aangetroffen in de regio's die hoogopgeleide immigranten ontvangen. Pull-factoren zijn: hogere lonen, verbeterde kwaliteit van leven, groeiende economie, stabiele politieke omgeving, persoonlijke vrijheid en prestigieuze onderwijskansen. Deze factoren werken om immigranten aan te trekken en ze uit hun thuisland te halen.
Effecten van brain drain
De effecten van braindrain zijn tweeledig, wat resulteert in negatieve en positieve invloeden op de economische en sociale situatie van zowel de zendende als de ontvangende landen of regio's. Verzendende regio's (die meestal worden beschouwd als zich ontwikkelende of onderontwikkelde economieën) lijden het grootste deel van de negatieve effecten van braindrain. Dit fenomeen is van invloed op het personeelsbestand, belastinginkomsten, gezondheidszorgvoorwaarden, onderwijskansen en technologische ontwikkelingsmogelijkheden binnen een bepaald land of een bepaalde regio.
De negatieve effecten van braindrain komen vooral voor in de regio die zijn hoogopgeleide arbeidskrachten verliest. Sommige economen geloven dat deze trend personeelstekorten veroorzaakt, hoewel anderen tegen deze theorie zijn.
Wanneer mensen hun baan verlaten op zoek naar economische kansen elders, gaan de belastinginkomsten die ze eenmaal hebben betaald verloren. Dit inkomstenverlies kan de openbare begroting verstoren en leiden tot een daling van de kwaliteit van openbare diensten.
Een voorbeeld hiervan is wanneer hoogopgeleide en geschoolde gezondheidswerkers zoeken naar mogelijkheden elders. Dit leidt tot een tekort aan gekwalificeerde gezondheidswerkers in ontwikkelingsregio's. Zonder voldoende personeel kan de buitenlandse hulp die naar deze landen wordt gestuurd, niet optimaal worden benut. Deze voorwaarden werken om de kwaliteit van de gezondheidszorg beschikbaar voor de resterende bevolking te verminderen. Bovendien kunnen universitaire professoren en academische deskundigen ontwikkelingsregio's verlaten, wat resulteert in een gebrek aan academische opleiding. Met verouderde voorlichtingsmaterialen en informatie lijdt het onderwijs aan toekomstige generaties. Ten slotte nemen deskundigen op het gebied van technologie en industrie hun ideeën voor ontwikkeling met zich mee, wat het reeds ontwikkelde land aanzienlijk helpt en de ontwikkelingslanden verder achterlaat op de technologische scheidslijn.
