Ontbossing verandert ooit levendige gebieden en vegetatie in verlaten en dorre landen. De resultaten van dergelijke processen zijn dat incidenten van voedselonzekerheid, bodemdegradatie en klimaatverandering prolifereren. Ontbossing kan echter worden bestreden via verschillende instandhoudings- en mitigatiemaatregelen.
Verlies van woongebied
Bossen bezetten 31 procent van het landoppervlak van de aarde. Ze zijn een habitat voor dieren in het wild en 1.6 miljard mensen zijn voornamelijk afhankelijk van bossen voor voedsel, water, traditionele geneeskunde en andere secundaire voordelen, zoals onderdak, toerisme, bouw en andere volgens het Wereld Natuur Fonds (WWF). Maar ontbossing is het decimeren van bossen aan een verontrustende late. Volgens National Geographic gaat jaarlijks bosoverkapping van de omvang van Panama verloren aan ontbossing. De landbouw is de grootste oorzaak van verlies van boshabitat, dat van kleinschalige boeren in de vorm van scherven en brandwonden komt, waar bomen en vegetatie worden gekapt en verbrand. Andere factoren zijn: veeteelt, niet-duurzame houtkap, degradatie door klimaatverandering en industriële ontwikkeling zoals mijnbouw op bossen.
Bodem erosie
Verlies van vegetatiebedekking door ontbossing veroorzaakt bodemerosie, wat kan leiden tot verwoestijning. De toegenomen vraag naar landbouwproducten resulteert in negatieve menselijke activiteiten waarbij de natuurlijke vegetatie van het land wordt geklaard, om plaats te maken voor gewassen zoals maïs, koffie, katoen, soja, palmolie, tarwe en andere. Als gevolg daarvan verankert de nieuwe vegetatie in de vorm van gewassen de bodem niet goed, waardoor bodemerosie optreedt. Volgens het World Wide Fund for Nature is in de afgelopen 150-jaren de helft van de vruchtbare grond van de planeet verloren gegaan. Onderzoekers melden dat bodemerosie de vervuiling verhoogt, sedimentatie in rivieren en beken veroorzaakt, de waterwegen verstopt en ervoor zorgt dat waterdieren afsterven. Over 10 miljoen hectare akkerland gaat jaarlijks verloren aan bodemerosie, volgens een onderzoek van het College of Agriculture Cornell University.
Opwarming van de aarde
Ontbossing versnelt het broeikaseffect. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) zijn bomen 50 procent koolstof, dus wanneer ze worden gekapt of verbrand, ontsnapt de koolstofdioxide (CO2) die ze opslaan terug naar de atmosfeer. Naar schatting is 15 procent van alle broeikasgassen zoals koolstofdioxide het gevolg van ontbossing volgens het World Wide Fund for Nature. Bossen fungeren als een essentiële koolstofput omdat ze kooldioxide uit de atmosfeer absorberen, wat bijdraagt aan de klimaatverandering. Hoewel ontbossing in sommige gevallen wordt geassocieerd met verminderde regenval, gebeurt het omgekeerde. Volgens NASA-studies kan het de regenval verhogen door het creëren van hitte-eilanden die het stijgen en kantelen van lucht verbeteren (convectie) en daardoor wolken en regen veroorzaken. Dat komt omdat wolken en regenval zich concentreren waar bossen zijn verdwenen.
Watercyclus Storingen
Verstoring van watercycli gebeurt ook vanwege ontbossing. Bomen regelen de hoeveelheid water in de atmosfeer, de bodem en het grondwater. Ze halen grondwater op aan de wortels en geven het af in de atmosfeer met behulp van hun bladeren om de hydrologische cyclus in stand te houden. Wortels dienen als een geleider in de grond die infiltratie van water in de grond vergemakkelijkt en bladeren opvangt voor neerslag en neerslag die opnieuw verdampen in de atmosfeer. Bladafval en andere organische resten van bomen bedekken de grond en vergroten de capaciteit om water op te slaan. Minder bomen zorgen ervoor dat het water in de atmosfeer minder wordt teruggevoerd naar de bodem, dit resulteert in droogtes waar gewassen niet kunnen worden gekweekt, volgens Pachamama Alliance. Ontbaste gebieden kunnen geen vocht in de grond of in de atmosfeer achterhouden, wat leidt tot een droog klimaat en uiteindelijk woestijnvorming.
Behoudsinspanningen
Herbebossing is een oplossing om ontbossing tegen te gaan. Het gaat om het herplanten van bomen in delen van bossen waar boombedekkingen zijn verwijderd. Herbebossing is van vitaal belang wanneer bossen niet op natuurlijke wijze kunnen regenereren door ernstige bodemdegradatie, en bomen moeten met de hand herplant worden. Om ontbossing te voorkomen, hebben organisaties zoals Conservation International (CI) meer dan 30 jaren gewerkt om ervoor te zorgen dat meer dan 40 miljoen hectare bossen wordt beschermd. Conservation International werkt in Sub-Sahara Afrika, Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië, waar gevallen van ontbossing hoog zijn.
