Een pediplain is een uitgestrekt vlak terrein gevormd door de samenvloeiing van frontons. De term wordt gebruikt in geologie en geomophorlogie en is afgeleid van de Latijnse woorden pes, wat 'genitief geval' betekent, en pedis, wat "voet" betekent. Fronton daarentegen is een licht hellend bodemoppervlak dat wordt gevormd door zijdelingse erosie of door mechanische verwering. Het proces waarbij pediplains worden gevormd, wordt pediplanation genoemd, en de concepten die dit fenomeen trachten te verklaren, werden eerst ontwikkeld door 1942 door geoloog Lester Charles King.
Hoe worden pediplains gevormd?
De vorming van een pediplain is afhankelijk van erosie, de kracht achter het creëren van een fronton. De vorming van een fronton is niet goed gedocumenteerd en blijft daarom onderwerp van studie, maar er zijn bestaande theorieën die proberen het proces uit te leggen. Naarmate water en wind langzaam de rotsoppervlakken eroderen en desintegreren, verkleinen ze bergketens tot een reeks frontons aan de basis, en deze frontons glooien zacht naar buiten, waar ze met elkaar samensmelten en één grote vlakte vormen, wat de pediplain is. Typische frontons hebben hellingen met hoeken tussen 0.5 en 7-graden en zijn hol van vorm. Frontelementen worden het best gevormd in aride en semi-ariede gebieden waar de regenval gedurende korte tijd intens is. Frontelementen die zich in vochtige gebieden vormen, worden meestal verdoezeld door vegetatie en kunnen moeilijk op te merken zijn.
Pediment-vormingstheorieën
Vier theorieën zijn gevorderd in een poging om de vorming van frontons beter uit te leggen. De eerste, de laterale erosietheorie genoemd, is ontwikkeld door GK Gilbert en beweert dat laterale corrosie van bergketens door stromen de oorzaak is van de vorming van frontons. De tweede theorie, Lawson's Recessietheorie, ontwikkeld door AC Lawson, schrijft de vorming van frontons toe aan de geleidelijke recessie van bergfronten, die wordt veroorzaakt door verwering en erosie. De derde theorie, de Composite Theory, beweert dat de vorming van een fronton het werk is van meer dan één geomorf proces. De theorie stelt dat het de gecombineerde processen van zijdelingse erosie van bergfronten door stromen, de erosie van uitlopers, mechanische verwering van de rotsen die bergfronten vormen, en de gelijktijdige laterale en mechanische erosie, en dat al deze processen moeten plaatsvinden tegelijkertijd. De vierde theorie, de Sheet Flood Theory, is gemaakt door WJ McGee, die beweerde dat frontons het resultaat zijn van erosie van de reeds verweerde rotsbodem door overstromingen die zich af en toe vormen na hevige regenval in droge gebieden.
Kenmerken van een pediplain
Een pediplain bestaat meestal uit dunne alluviale oppervlakken die extreme erosie hebben ondergaan en daarom is deze niet gecomprimeerd. Pediplains worden meestal gevormd in aride, semi-aride en savannagebieden waar erosie intenser is vanwege het ontbreken van voldoende vegetatiebedekking. Er wordt aangenomen dat de pediplain de laatste fase in de evolutie van de landvorm kan zijn, en het eindresultaat van het erosieproces.
