De Heartland-theorie is een geopolitiek concept dat het politieke en economische succes van de regio's in de wereld analyseert op basis van geografie. De theorie werd verondersteld door de 20-eeuwse Britse geopolitieke geleerde, Halford Mackinder in zijn paper aan de Royal Geographical Association getiteld "The Geographical Pivot of History" in 1904. Volgens de theorie ligt de kern van wereldwijde invloed in wat bekend staat als het Heartland, een regio in de wereld gelegen in Eurazië vanwege zijn enorme omvang, een schat aan hulpbronnen en een hoge bevolking. Mackinder verklaarde dat de natie die de controle had over het Heartland het potentieel had om de wereld te 'bevelen', maar ook de grote natuurlijke barrières benadrukte die het Heartland omringden. De theorie had grote politieke gevolgen, en sommige historici geloven dat de theorie de inspiratie was achter de Duitse invasie van Rusland tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Halford Mackinder
Halford Mackinder was een 20-eeuwse geopolitieke wetenschapper die wordt toegeschreven voor het schrijven van de Heartland Theory. Halford Mackinder werd geboren op februari 15th, 1861 in Gainsborough, Engeland en ontving zijn opleiding aan het Epsom College en later aan de Christ Church in Oxford, waar hij zijn biologiestudie behaalde in 1883. Mackinder had een voorliefde voor geografie en was een voorstander van het feit dat fysieke geografie en menselijke geografie als één onderwerp werden onderwezen. Mackinder was een van de oprichters van de Geographical Association en was voorzitter van de vereniging tussen 1913 en 1946. In 1904 presenteerde Halford Mackinder een paper aan de Royal Geographical Society, getiteld "The Geographical Pivot of History", waarin hij de Heartland Theory introduceerde en die diepgaand uitlegde. Mackinder stierf in maart 6th, 1947, in de leeftijd van 86 jaar. De geleerde liet een blijvende erfenis na en introduceerde geopolitiek in de wereld en wordt vaak bestempeld als de 'vader van geopolitiek'.
De wereldregio's
In de 'Geographical Pivot of History' verklaarde Halford Mackinder dat het aardoppervlak van de wereld was gesegmenteerd in drie geografische basisregio's, namelijk de afgelegen eilanden, de eilanden voor de kust en het wereldeiland. Halford vertrouwde op de onderlinge verbinding van continenten om de dichotomie te bedenken waarbij onderling verbonden continenten in een gemeenschappelijke regio werden ingedeeld. Volgens Mackinder bestond het wereld-eiland uit Europa, Azië en Afrika. Wereld-eiland was de grootste van de drie regio's, goed voor tweederde van het aardoppervlak van de aarde en de thuisbasis van ongeveer 87.5% van de wereldbevolking. World-Island was ook de rijkste van de drie wereldregio's qua middelen. De eilanden Japan en de Britse eilanden werden gecategoriseerd onder de eilanden voor de kust. De afgelegen eilanden bestonden uit Amerika en Australië. Halford verklaarde dat het Heartland bestond uit het gebied dat oorspronkelijk werd ingenomen door het Russische rijk en door de Sovjet-Unie kort daarna (behalve het schiereiland Kamtsjatka).
Betekenis van Oost-Europa
Oost-Europa is van cruciaal belang in de Heartland Theory. In de 'Geographical Pivot of History' verklaarde Mackinder dat 'wie Oost-Europa regeert het Heartland beveelt.' Terwijl het Heartland maar liefst 50% van de hulpbronnen ter wereld heeft, is de regio grotendeels onderontwikkeld en wonen de inwoners ervan in relatief slechte omstandigheden. Landen van Oost-Europa hebben een nabijheid tot het Heartland en zijn daarom letterlijk de beste positie om te profiteren van zijn middelen. Het Heartland staat echter al honderden jaren onder Russisch gezag en om het Heartland te veroveren, moesten landen op zijn minst de uitbreiding van de Russische invloed in het Heartland voorkomen. Mackinder geloofde dat landen uit andere delen van de wereld (de eilanden voor de kust en de afgelegen eilanden) door de geografische barrières rondom het Heartland (de Karpaten in het westen, de Hindukush Ranges in het zuiden) een succesvolle invasie in het Heartland hadden kunnen maken. de Altai in het oosten en de Oostzee in het noorden). Alleen landen in Oost-Europa werden gezien als potentiële kandidaten voor het lanceren van een succesvolle invasie in het Heartland.
Kritiek
De Heartland Theory wordt door critici gezien als onpraktisch in een modern perspectief. Tijdens de tijd van het schrijven van de Heartland Theory, hadden de meeste Oost-Europese landen en Rusland geen centimeter wegen- of spoorwegnet, waardoor het geloof in het veroveren van de Heartland logistiek onmogelijk was. De Sovjet-Unie investeerde later echter zwaar in het weg- en spoorvervoer in de 20TH eeuw, resulterend in duizenden kilometers spoorrails en wegen, waardoor het argument van Mackinder ongegrond was. Mackinder schreef de theorie op in de 20-eeuw, een periode waarin de moderne technologische vooruitgang nog in de kinderschoenen stond. Mackinder hield zich niet bezig met het effect van moderne technologie op zijn theorie. De schrijver beweerde bijvoorbeeld dat de bestaande natuurlijke barrières het Heartland zouden beschermen tegen een buitenlandse invasie. Moderne oorlogsvoering heeft echter langeafstandsraketten en straaljagers die de 'natuurlijke barrière' gemakkelijk opheffen. De geschiedenis heeft ook de tekortkomingen van de theorie bewezen. De Mongoolse invasies die door het Heartland vielen, hadden niet de bovengenoemde moderne wapens, maar waren niettemin in staat om enorme gebieden van het "ondoordringbare" kerngebied te veroveren. De kaart van Mackinder van de wereld wordt ook als onnauwkeurig beschouwd, omdat deze de Arctische zee aanzienlijk groter weergeeft dan hij is.
Moderne interpretatie
Terwijl de Heartland Theory in de vroege 20-eeuw werd opgesteld, voordat de wereld kort daarna in de twee wereldoorlogen en een koude oorlog werd ondergedompeld, kunnen sommige geleerden recente gebeurtenissen uit de 21ST eeuw als voorbeelden van de Heartland Theory in actie verbinden. Op basis van de kaart van Mackinder is China een onderdeel van het wereldeiland, net als andere grote mondiale machten, waaronder de EU, India en Rusland. In de afgelopen jaren is de invloed van China in de landen van het Wereld-Eiland in een stijgende lijn geweest, waarbij het land economische steun gebruikte om klandizie en loyaliteit van de landen te verkrijgen. Sommigen zien China's bekendheid in internationale aangelegenheden als hoogtepunt met het feit dat het land de mondiale macht is. China moest eerst verschijnen als de grootste economie in Azië-Europa, voordat het uiteindelijk de Verenigde Staten overtreft als de mondiale supermacht, en voldoet aan wat Mackinder zei: "wie de baas is over het wereld-eiland beveelt de wereld."
