De Verdrag inzake biologische diversiteit werd voor het eerst ondertekend in juni 5, 1992 op de Earth Summit in Rio de Janeiro, Brazilië. Dit multinationale verdrag trad in werking op december 29, 1993 met als doel om internationale benaderingen te ontwikkelen voor het behoud en de bevordering van duurzame interacties rond biologische diversiteit. Daarnaast wil het Verdrag inzake biologische diversiteit ervoor zorgen dat de voordelen van genetische rijkdommen eerlijk worden verdeeld. Dit is de eerste multilaterale overeenkomst die het belang van biologische instandhouding erkent in wereldwijde ontwikkelingsinspanningen. De tekst is grondig en bevat overeenkomsten over biotechnologie, genetische hulpbronnen, soorten en ecosystemen.
Afgezien van deze overeenkomsten bestrijkt de Conventie ook veel andere onderwerpen. Het biedt richtlijnen en richtlijnen aan de lidstaten voor openbaar onderwijs en bewustzijn, een wereldwijde lijst van taxonomische deskundigen, gecontroleerde toegang tot traditionele kennis, wetenschappelijke en technische samenwerking over de grenzen heen, de verdeling van financiële middelen, en programma- en projecteffectbeoordelingen.
Geschiedenis van de conventie over biologische diversiteit
In november kwam 1988, de ad hoc werkgroep van deskundigen inzake biologische diversiteit van het milieuprogramma van de Verenigde Naties bijeen om het idee van een internationale overeenkomst over biologische diversiteit te bespreken. Om deze discussie voort te zetten, werd de Ad Hoc-werkgroep van technische en juridische deskundigen in 1989 opgericht. Deze groep begon de juridische documenten samen te stellen over kwesties als behoud en duurzaamheid. Net 2 jaar later kwam een onderhandelingscommissie bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende landen bijeen om de laatste punten van de wetstekst samen te stellen.
Het volgende jaar kwam de conferentie voor de goedgekeurde tekst van de Conventie over biologische diversiteit bijeen in Nairobi, Kenia, waar de slotakte van Nairobi werd gecreëerd. Deze definitieve tekst is uiteengezet voor handtekeningen op de eerder genoemde Earth Summit. In juni hadden 4, 1993 en 168-landen de conventie ondertekend. Landen die deze overeenkomst hebben ondertekend, zijn wettelijk verplicht om zich aan de normen en voorschriften te houden. Door 2016 hadden 196-landen de conventie ondertekend (dit zijn onafhankelijke 195-landen en de hele Europese Unie).
In januari van 2000 werd de conventie geratificeerd met het Cartagena-protocol inzake bioveiligheid. Dit protocol breidde de definitie van de bescherming van biologische diversiteit uit tot risico's veroorzaakt door de moderne biotechnologie en de daaropvolgende levende en gemodificeerde organismen. Het vereist dat nieuwe technologische producten worden gecreëerd door gebruik te maken van het voorzorgsbeginsel.
Kritiek op de conventie over biologische diversiteit
Hoewel de Conventie is opgericht met behoud van de biologische diversiteit op de voorgrond en de leden werken aan het opstellen en uitvoeren van Nationale Biodiversiteitsstrategieën en Actieplannen, heeft de Conventie nog steeds een aantal kritieken ontvangen. Sommige onderzoekers hebben gekeken naar rapporten over biologische diversiteit en de strategie en actieplannen van verschillende landen. Zij hebben bij verschillende gelegenheden vastgesteld dat niet alle vormen van leven zijn opgenomen, hoewel dit vereiste rechtstreeks in de tekst van de Conventie is geregeld. Een voorbeeld van dit verzuim van levende wezens is te vinden in het 5th-rapport van de Europese Unie. In dit rapport ontdekten onderzoekers dat de autoriteiten alleen verwezen naar de plannen en conserveringsstrategieën voor planten en dieren. Het rapport bevatte geen plannen voor schimmels en bacteriën.
