5. Beschrijving
De Karakum-woestijn ligt in Turkmenistan, Centraal-Azië. De naam is afgeleid van de twee Turkse woorden "Kara Kum", wat Black Sand betekent. De woestijn heeft een oppervlakte van ongeveer 135,000 vierkante mijlen, wat ongeveer 70% van het landoppervlak van Turkmenistan is. De woestijn heeft drie topografische afbakeningen namelijk: het Zaunguz Karakum-plateau, de vlakten van Centraal Karakum en de uitlopers van de zuidoostelijke Karakum. De Kara Kum-woestijn is een van de droogste plaatsen op aarde. Over het algemeen is de jaarlijkse neerslag laag met een gemiddelde van slechts 7.5 inches, wat alleen voorkomt in de winter als er regen en sneeuw valt in verschillende regio's van het land. Verschillende rivieren in het land stoppen ook vlak bij de woestijn die in het zand loopt en dragen bij aan het ondergrondse water dat diep onder de woestijn bestaat en dat alleen door diepe bronnen kan worden bereikt. Er loopt oppervlaktewater over deze woestijn in de vorm van het 850-mijl Karakum-kanaal, dat voor het eerst werd gebouwd in 1954 tijdens het Sovjet-tijdperk, dat een van de grootste woestijnirrigatieprojecten ter wereld is. De waterbron van het kanaal komt van de Amu Darya-rivier, die wordt gevoed door de rivieren van het buurland Oezbekistan. Dit kanaal voert het water diep de woestijn in, irrigeert ongeveer 3,800 vierkante kilometers land beplant met gewassen en een extra 13,500 vierkante mijlen open land. Hoewel het Karakum-kanaal water naar de meeste delen van de woestijn heeft gebracht, heeft het ook desastreuze verzilting naar 73% van het bouwland in het gebied gebracht. Deze situatie heeft ook hetzelfde woestijnland bezoedeld dat te wijten is aan het onduidelijke Karakum-kanaal dat water langs het pad lekt.
4. Historische rol
De Karakum-woestijn heeft een topografie die voornamelijk ruige vlaktes is afgewisseld met duinen en zandruggen. Plateaus, laaglanden en vlaktes die de uitlopers van de bergen bereiken, verdelen het landschap. De dunbevolkte woestijn heeft een bevolkingsdichtheid van ongeveer één Turkmeens per 2.5 vierkante mijl. De oude kolonisten van de woestijn zijn altijd nomadisch geweest en afhankelijk van de Amu Darya-rivier en de Kaspische Zee voor hun levensonderhoud. In de binnengebieden van de woestijn groeven de vroege bewoners diepe putten om toegang te krijgen tot het ondergrondse water. Een andere waterbron was het regenwater dat ze in de regio ontwikkelden. Al in de 18e eeuw heeft de Russische regering teams van archeologen, geologen en wetenschappers gestuurd om het Karakum-gebied te verkennen. Archeologische verkenningen in de 1940s naar de 50s onthulden culturen uit de steentijd en bronstijd in de Dzheytun-regio. De ontdekking van oude nederzettingen en steden in het Ashgabat-gebied heeft belangen in antiquiteiten uit de oude Parthische stad Nisa gecreëerd. Meer dan honderden jaren heeft woestijnvorming het gebied overgenomen en de consequentie heeft geresulteerd in de Karakum-woestijn van vandaag. Tijdens het Sovjettijdperk lag het gebied onder een masterplan dat door de Sovjetregering was voorgesteld voor verbetering van de watervoorraden. Het Karakum-kanaal werd functioneel in 1987 en leverde water aan de zuidelijke oases en de hoofdstad Ashgabat.
3. Moderne betekenis
Waterstresslanden in Centraal-Azië zijn vandaag de norm geworden na de ontbinding van de Sovjet-Unie. In de vroege 1950s werd Turkmenistan geplaagd door een tekort aan water. De Karakum-woestijn was in die tijd waterloos. Tegenwoordig heeft het gebied te veel water, waardoor een wateroverlast bouwland ontstaat met een ongewenst hoog zoutgehalte. De bewoners van de Karakum die in kleine boerderijen en stadjes in de woestijn wonen, compleet met moderne gemakken van vandaag, hebben geprobeerd dit bodemzoutgehalte om te keren door drainagesystemen te bouwen die het zoute water wegleiden van de akkerlanden. Als gevolg hiervan zijn voedergewassen, katoen, fruit en groenten met succes in het gebied geteeld. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft het Karakum-gebied een aanzienlijke economische groei gekend. De ontdekking en winning van minerale zouten en zwavelafzettingen stimuleerde de migratie naar het gebied. De aanleg van snelwegen en spoorwegen heeft fabrieken, thermische energiecentrales en waterkrachtcentrales opgeleverd. De bijkomende aanleg van gas- en oliepijpleidingen heeft ook economische welvaart gebracht in het gebied en heeft bijgedragen aan de economie van het land. In 2015 verklaarde president Berdymukhammedov de nationale feestdag "A Drop of Water - a Grain of Gold" om mensen bewust te maken van de waarde van water dat hun voorouders hadden gerespecteerd en gekend. Hij voegde er ook aan toe dat de regering het huidige waterafgiftesysteem in het land aanzienlijk zou verbeteren.
2. Habitat en biodiversiteit
De woestijnflora in Karakum is schaars en geconcentreerd in de oasesgebieden en specifieke gebieden waar het in bosjes groeit. De vegetatie bestaat uit bomen, gras, struiken en kleine struiken. Grond en zandgebied bezetten het grootste deel van de woestijn. De bodemgebieden ondersteunen kortstondige planten, terwijl de zanderige gebieden bomen, alsemstruiken en grassen laten gedijen. Acacia, zandzegge, saksaul en bloeiende planten, zijn andere planten in de omgeving. Hoewel veel van de vegetatie in het gebied in de winter wordt gebruikt voor hooi om vee te voeren, worden ook extra graslanden gekweekt als begrazing voor schapen en kamelen. Fauna in de Kara Kum is gevarieerd en sommige zijn inheems in de regio. De vogelbevolking bestaat uit mussen, kwikstaarten, grondvlaaien en veldleeuweriken. Reptielen en amfibieën zoals schildpadden, slangen en hagedissen leven ook in de woestijn. De vlaktes hebben egels, hazen, vossen, wolven, gazellen en wilde katten. Jerboas en gophers zijn overal. De populatie van bugs omvat spinnen, mestkevers, teken, mieren en termieten.
1. Milieurisico's en territoriale geschillen
Watertekort vóór de aanleg van het Karakum-waterkanaal was een van de grootste bedreigingen voor de kolonisten in de regio. Het woestijngebied dat werd beslecht door etnische groepen met kuddes vee werd gevolgd door een volgende migratie van arbeiders bij ontdekking van de minerale hulpbronnen en de ontwikkeling van de regio. De aanval van immigratie heeft de kleine watervoorziening in de Karakum-woestijn bedreigd. Vandaag, met meer industrieën en ontwikkelingsactiviteiten, is de behoefte aan water geïntensiveerd. Een kunstmatig meerproject van voormalig president Niyazov in 2000 dat door president Berdymukhammedov in 2009 werd opgeborgen en nieuw leven werd ingeblazen. Het project behelst de oprichting van een kunstmatig meer dat de bloei van de woestijn mogelijk zou maken in de woorden van president Berdymukhammedov. De regering van Oezbekistan heeft zich tegen het project verzet omdat de waterbron van het genoemde meer afkomstig zou zijn van de Amu Darya-rivier, die ook een filiaal heeft in Oezbekistan.
