Het woord volkstaal komt van het Latijnse woord, vernāculus, wat inheems of inheems betekent. Idealiter is 'volkstaal' de manier waarop gewone mensen met elkaar praten in niet-formele omgevingen zoals thuis. Een volkstaal (niet-standaard dialect) is een eigen dialect of een vorm van spraak van specifieke mensen of een specifieke regio. Deze talen zijn ook bekend als etnische talen, en ze worden meer gesproken dan formeel geschreven en zijn endemisch in specifieke samenlevingen. Tijdens het Romeinse rijk spraken niet-inboorlingen uit verschillende delen van de wereld Latijn omdat ze niet elk van de vele talen konden leren die de inboorlingen in het rijk spraken, en daarom maakte deze situatie het Latijn een lingua franca en alle andere talen lokaal.
Belangrijkste verschillen tussen een wereldtaal en een lingua franca
In tegenstelling tot de volkstaal, lingua franca (vehicular languages) is een taal die wordt gebruikt wanneer mensen die verschillende lokale dialecten spreken, met elkaar willen communiceren. Deze taal staat ook bekend als een brugtaal, 'taal van de Franken', een gemeenschappelijke taal of een handelstaal omdat het een manier biedt voor verschillende etnische groepen om te communiceren. In een land als Kenia bijvoorbeeld, zijn er veel volkstaal die mensen uit verschillende etnische groepen gebruiken, maar Engels en Swahili vertegenwoordigen officiële talen van derden (een lingua franca) die alle etnische groepen gebruiken om te communiceren. Het gebruik van een lingua franca om een taal weer te geven kan worden getraceerd naar de mid-1600s. De ontwikkeling en verspreiding van een lingua franca bieden economische, politieke en sociale communicatie gemak. De taal van de volkstaal staat meestal voor de moedertaal van een gemeenschap, terwijl een lingua franca heeft vaak een wijdverspreid gebruik, buiten de grenzen van de oorspronkelijke gemeenschap. Deze spreiding maakt een lingua franca te gebruiken als een tweede taal voor interculturele communicatie. Het is echter belangrijk op te merken dat internationaal geconstrueerde talen zoals Esperanto niet kunnen worden geclassificeerd als een lingua franca vanwege de beperkte wereldwijde acceptatie.
Verspreiding van volkstaal
Naarmate de bevolking groeit en de samenlevingen diverser worden, blijven ook de talen evolueren. Hervormingsperiode Christenen speelden een sleutelrol in de verspreiding van het gebruik van de volkstaal door de Bijbel uit het Latijn te vertalen in de toenmalige volkstalen zoals Nederlands, Frans, Spaans, Duits en Engels, naast andere talen. Het is echter belangrijk op te merken dat de meeste, zo niet alle, van deze talen tegenwoordig worden gebruikt als een lingua franca in de meeste delen van de wereld vanwege kolonisatie, militarisering en globalisering. Galileo Galilei was een van de vroegst gedocumenteerde gebruikers van volkstaal, toen hij in de 1600s in het Italiaans schreef, hoewel het Latijn de officiële taal was. Isaac Newton schreef in 1704 Opticks in het Engels en werd vervolgens als een volkstaal beschouwd. Terwijl mensen bleven communiceren in handel, religie en zelfs verovering, verspreidden de volkstaal in Europa en andere delen van de wereld zich naar verschillende regio's en werd het een Lingua franca met behoud van hun 'volkstaalstatus' in hun thuisgemeenschappen.
